Surah Asy-Syura
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ
حٰمۤ ۚ١
Ḥā mīm.
[1]
Hā-Mīm. 965
965) Nikula huruf-huruf abjad yên teletak pado awal sebagian dari surat-surat Al Quran pecak: Alif laam miim, Alif laam raa, Alif laam miim shaad serto liannyo. diantaro Ahli-ahli tafsir wênten yên nyerake pengertiannyo kepado Allah kerno dipandang temasuk ayat-ayat mutasyaabihaat, serto wênten pulo golongan yên nafsirkenyo atawa yên mandangnyo sebagî nami surat, serto wênten pulo yên bependapet bahwo huruf-huruf abjad niku gunonyo peranti narîk pehatian sedanten pendengêr supayo merhatike Al Quran niku, serto peranti ngisyaratke bahwo Al Quran niku diturunke dari Allah jerû baso Arab yên tesusun dari huruf-huruf abjad. Kalu wong-wong niku nano yakin bahwo Al Quran niku diturunke dari Allah serto dîdînyo buatan Nabi Muhammad s.a.w., cobola wong-wong niku damel pecak Al Quran niku.
عۤسۤقۤ ۗ٢
‘Ain sīn qāf.
[2]
‘Ain Sīn Qōf. 966
966) Nikula huruf-huruf abjad yên teletak pado awal sebagian dari surat-surat Al Quran pecak: Alif laam miim, Alif laam raa, Alif laam miim shaad serto liannyo. diantaro Ahli-ahli tafsir wênten yên nyerake pengertiannyo kepado Allah kerno dipandang temasuk ayat-ayat mutasyaabihaat, serto wênten pulo golongan yên nafsirkenyo atawa yên mandangnyo sebagî nami surat, serto wênten pulo yên bependapet bahwo huruf-huruf abjad niku gunonyo peranti narîk pehatian sedanten pendengêr supayo merhatike Al Quran niku, serto peranti ngisyaratke bahwo Al Quran niku diturunke dari Allah jerû baso Arab yên tesusun dari huruf-huruf abjad. Kalu wong-wong niku nano yakin bahwo Al Quran niku diturunke dari Allah serto dîdînyo buatan Nabi Muhammad s.a.w., cobola wong-wong niku damel pecak Al Quran niku.
كَذٰلِكَ يُوْحِيْٓ اِلَيْكَ وَاِلَى الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِكَۙ اللّٰهُ الْعَزِيْزُ الْحَكِيْمُ٣
Każālika yūḥī ilaika wa ilal-lażīna min qablik(a), allāhul-‘azīzul-ḥakīm(u).
[3]
Ma’nikula Allah yên Maha Perkaso, Maha Bijaksano ngewahyuke kepado niko (Muhammad) serto kepado wong-wong yên sedêrêng niko.
لَهٗ مَا فِى السَّمٰوٰتِ وَمَا فِى الْاَرْضِۗ وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيْمُ٤
Lahū mā fis-samāwāti wa mā fil-arḍ(i), wa huwal-‘aliyyul-‘aẓīm(u).
[4]
Punyo-Nyola napi yên wênten di langit serto napi yên wênten di bumi. serto Dio-la yên Maha Mulio, Maha Ageng.
تَكَادُ السَّمٰوٰتُ يَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ وَالْمَلٰۤىِٕكَةُ يُسَبِّحُوْنَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيَسْتَغْفِرُوْنَ لِمَنْ فِى الْاَرْضِۗ اَلَآ اِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ٥
Takādus-samāwātu yatafaṭṭarna min fauqihinna wal-malā'ikatu yusabbiḥūna biḥamdi rabbihim wa yastagfirūna liman fil-arḍ(i), alā innallāha huwal-gafūrur-raḥīm(u).
[5]
Ampir saos langit niku peca’ dari sebela pucu’nyo (kerno keagengan Allah) serto malaêkat-malaêkat betasbih muji Tuhannyo serto mohonke ampunan peranti wong-wong di bumi. Imutla, selesernyo Allah Dio-la yên Maha Pengampun, Maha Penyayang
وَالَّذِيْنَ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖٓ اَوْلِيَاۤءَ اللّٰهُ حَفِيْظٌ عَلَيْهِمْۖ وَمَآ اَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيْلٍ٦
Wal-lażīnattakhażū min dūnihī auliyā'allāhu ḥafīẓun ‘alaihim, wa mā anta ‘alaihim biwakīl(in).
[6]
serto wong-wong yên ngembil pelîndûng-pelîndûng selian Allah, Allah masati (damelan) wong-wong niku, wênten jugo niko (Muhammad) dêdênyo wong yên dikêngkên masati wong-wong niku.
وَكَذٰلِكَ اَوْحَيْنَآ اِلَيْكَ قُرْاٰنًا عَرَبِيًّا لِّتُنْذِرَ اُمَّ الْقُرٰى وَمَنْ حَوْلَهَا وَتُنْذِرَ يَوْمَ الْجَمْعِ لَا رَيْبَ فِيْهِ ۗفَرِيْقٌ فِى الْجَنَّةِ وَفَرِيْقٌ فِى السَّعِيْرِ٧
Wa każālika auḥainā ilaika qur'ānan ‘arabiyyal litunżira ummal-qurā wa man ḥaulahā wa tunżira yaumal-jam‘i lā raiba fīh(i), farīqun fil-jannati wa farīqun fis-sa‘īr(i).
[7]
serto ma’nikula Kame’ wahyuke Al Qur’an kepado niko jerû baso Arab, supayo niko ngesung peringetan kepado penduduk Ibukota (Mekah) serto pendudu’ (negeri-negeri) di segelembenganyo 967 serto ngesung peringetan tentang dinten belûnggû’nyo (Kiamat) yên nano dibingsalke wêntennyo. Segugu’ melebet surgo serto segugu’ lagi melebeti nerako
967) maksudnyo: penduduk dunio sedantennyo.
وَلَوْ شَاۤءَ اللّٰهُ لَجَعَلَهُمْ اُمَّةً وَّاحِدَةً وَّلٰكِنْ يُّدْخِلُ مَنْ يَّشَاۤءُ فِيْ رَحْمَتِهٖۗ وَالظّٰلِمُوْنَ مَا لَهُمْ مِّنْ وَّلِيٍّ وَّلَا نَصِيْرٍ٨
Wa lau syā'allāhu laja‘alahum ummataw wāḥidataw wa lākiy yudkhilu may yasyā'u fī raḥmatih(ī), waẓ-ẓālimūna mā lahum miw waliyyiw wa lā naṣīr(in).
[8]
serto sekironyo Allah ayun, niscayo Dio dadeske wong-wong niku sios ummat, tapi dio melebetke wong-wong yên Dio ayun ke jerû rohmat-Nyo. serto wong-wong yên zolim nano wênten bagi wong-wong niku pelîndûng serto penûlûng.
اَمِ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖٓ اَوْلِيَاۤءَۚ فَاللّٰهُ هُوَ الْوَلِيُّ وَهُوَ يُحْيِ الْمَوْتٰى ۖوَهُوَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ ࣖ٩
Amittakhażū min dūnihī auliyā'(a), fallāhu huwal-waliyyu wa huwa yuḥyil-mautā, wa huwa ‘alā kulli syai'in qadīr(un).
[9]
Atawa wong-wong niku ngembil pelîndûng-pelîndûng selian Dio? Padohal Allah, Dio-la pelîndûng (yên seleresnyo). serto Dio nguripke wong yên padem, serto Dio Maha Kuaso ates sedanten sesios.
وَمَا اخْتَلَفْتُمْ فِيْهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُكْمُهٗٓ اِلَى اللّٰهِ ۗذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبِّيْ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُۖ وَاِلَيْهِ اُنِيْبُ١٠
Wa makhtalaftum fīhi min syai'in faḥukmuhū ilallāh(i), żālikumullāhu rabbī ‘alaihi tawakkaltu wa ilaihi unīb(u).
[10]
serto napipun yên niko bebantake padonyo tentang sesios, keputusannyo (tersera) kepado Allah. (Yen ngewênteni sifat-sifat ma’niku) nikula Allah Tuhan kulo. Kepado-Nyo kulo betawakkal serto kepado-Nyo kulo mantû’
فَاطِرُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِۗ جَعَلَ لَكُمْ مِّنْ اَنْفُسِكُمْ اَزْوَاجًا وَّمِنَ الْاَنْعَامِ اَزْوَاجًاۚ يَذْرَؤُكُمْ فِيْهِۗ لَيْسَ كَمِثْلِهٖ شَيْءٌ ۚوَهُوَ السَّمِيْعُ الْبَصِيْرُ١١
Fāṭirus-samāwāti wal-arḍ(i), ja‘ala lakum min anfusikum azwājaw wa minal-an‘āmi azwājā(n), yażra'ukum fīh(i), laisa kamiṡlihī syai'(un), wa huwas-samī‘ul-baṣīr(u).
[11]
(Allah) Pencipto langit serto bumi. Dio nadeske bagi niko pasangan-pasangan dari jenis niko dewe’, serto dari jenis binatang ternak pasangan-pasangan (jugo). Didadeske-Nyo niko beranak-pinak dengen jalan niku. Nano wênten sesiospun yên serupo dengen Dio. serto Dio yên Maha Nenger, Maha Ningali.
لَهٗ مَقَالِيْدُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِۚ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَّشَاۤءُ وَيَقْدِرُ ۗاِنَّهٗ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيْمٌ١٢
Lahū maqālīdus-samāwāti wal-arḍ(i), yabsuṭur-rizqa limay yasyā'u wa yaqdir(u), innahū bikulli syai'in ‘alīm(un).
[12]
Punyo-Nyola perbendaharoan langit serto bumi; Dio ngelapangke rezeki serto matesinyo bagi sinten yen Dio kenda’i. Nian, Dio Maha Wikan sedanten sesios.
۞ شَرَعَ لَكُمْ مِّنَ الدِّيْنِ مَا وَصّٰى بِهٖ نُوْحًا وَّالَّذِيْٓ اَوْحَيْنَآ اِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهٖٓ اِبْرٰهِيْمَ وَمُوْسٰى وَعِيْسٰٓى اَنْ اَقِيْمُوا الدِّيْنَ وَلَا تَتَفَرَّقُوْا فِيْهِۗ كَبُرَ عَلَى الْمُشْرِكِيْنَ مَا تَدْعُوْهُمْ اِلَيْهِۗ اَللّٰهُ يَجْتَبِيْٓ اِلَيْهِ مَنْ يَّشَاۤءُ وَيَهْدِيْٓ اِلَيْهِ مَنْ يُّنِيْبُۗ١٣
Syara‘a lakum minad-dīni mā waṣṣā bihī nūḥaw wal-lażī auḥainā ilaika wa mā waṣṣā bihī ibrāhīma wa mūsā wa ‘īsā an aqīmud-dīna wa lā tatafarraqū fīh(i), kabura ‘alal-musyrikīna mā tad‘ūhum ilaih(i), allāhu yajtabī ilaihi may yasyā'u wa yahdī ilaihi may yunīb(u).
[13]
Dio (Allah) sampun nyariatke kepado niko agamo yên sampun diwasiatke-Nyo kepado Nuh serto napi yên Kame’ wahyu ke kepado niko (Muhammad) serto napi yên sampun Kame’ wasiatke kepado Ibrohim, Musa serto Isa, ya’ni tega’kela agamo (keimanan serto ketakwaan) serto nano angsalla niko berpeca-bela di jerûnyo. Sanget berat bagi wong-wong musyrik (peranti numuti) agamo 968 yên niko seruke kepado wong-wong niku. Allah mîlî wong yên Dio kenda’i kepado agamo tauhid serto ngesungi petunjuk kepado (agamo)-Nyo bagi wong-wong yên mantu’ (kepado-Nyo).
968) yên dimaksud: igamo di ngeriki ya'ni meng-Esake Allah s.w.t., beriman kepado-Nyo, kitab-kitab-Nyo, rasul-rasul-Nyo serto dinten akhîrat serto naati sedanten perînta serto larangan-Nyo.
وَمَا تَفَرَّقُوْٓا اِلَّا مِنْۢ بَعْدِ مَا جَاۤءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًاۢ بَيْنَهُمْۗ وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَّبِّكَ اِلٰٓى اَجَلٍ مُّسَمًّى لَّقُضِيَ بَيْنَهُمْۗ وَاِنَّ الَّذِيْنَ اُوْرِثُوا الْكِتٰبَ مِنْۢ بَعْدِهِمْ لَفِيْ شَكٍّ مِّنْهُ مُرِيْبٍ١٤
Wa mā tafarraqū illā mim ba‘di mā jā'ahumul-‘ilmu bagyam bainahum, wa lau lā kalimatun sabaqat mir rabbika ilā ajalim musammal laquḍiya bainahum, wa innal-lażīna ūriṡul-kitāba mim ba‘dihim lafī syakkim minhu murīb(in).
[14]
serto wong-wong niku (Ahli Kitab) nano bepaca-bela kecuali sesampun rawû kepado wong-wong niku ilmu (keleresan yên disampêke ole para nabi), kerno kedengkian antaro sesami wong-wong niku. 969 Jiko nanola kereno sesios ketetepan yên sampun wênten bingennyo dari Tuhan niko (peranti nanggûke azab) sampê bates waktu yên ditentuke, cengkila hukuman peranti wong-wong niku sampun dilakonke. serto selesernyo wong-wong yên ngewarisi Kitab (Taurot serto Injil) 970 sesampun wong-wong niku (pado zaman Muhammad), nian-nian wênten jerû kebingsalan nian tentang Kitab (al Qur’an) niku.
969) maksudnyo: Ahli-ahli kitab niku bepeca bela sesampun wong-wong niku wikan keleseran dari nabi-nabi wong-wong niku. sesampun rawû Nabi Muhammad s.a.w serto nyato keleserannyo wong-wong niku saos tetep bepeca bela serto nano percayoinyo.
970) yên dimaksud dengen wong-wong yên diwariske kepado wong-wong niku Al-Kitab ya'ni ahli kitab yên urip sami maso Nabi Muhammad s.a.w.
فَلِذٰلِكَ فَادْعُ ۚوَاسْتَقِمْ كَمَآ اُمِرْتَۚ وَلَا تَتَّبِعْ اَهْوَاۤءَهُمْۚ وَقُلْ اٰمَنْتُ بِمَآ اَنْزَلَ اللّٰهُ مِنْ كِتٰبٍۚ وَاُمِرْتُ لِاَعْدِلَ بَيْنَكُمْ ۗ اَللّٰهُ رَبُّنَا وَرَبُّكُمْ ۗ لَنَآ اَعْمَالُنَا وَلَكُمْ اَعْمَالُكُمْ ۗ لَاحُجَّةَ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ ۗ اَللّٰهُ يَجْمَعُ بَيْنَنَا ۚوَاِلَيْهِ الْمَصِيْرُ ۗ١٥
Fa liżālika fad‘(u), wastaqim kamā umirt(a), wa lā tattabi‘ ahwā'ahum, wa qul āmantu bimā anzalallāhu min kitāb(in), wa umirtu li'a‘dila bainakum, allāhu rabbunā wa rabbukum, lanā a‘mālunā wa lakum a‘mālukum, lā ḥujjata bainanā wa bainakum, allāhu yajma‘u bainanā,wa ilaihil-maṣīr(u).
[15]
Kereno niku, ajakla (wong-wong niku beriman) serto tetepla 971 (beriman serto berdakwa) sema’pundi dikêngkênke kepado niko (Muhammad) serto nano angsalla numuti kepêngênan wong-wong niku serto kelapkela,”Kulo beriman kepado kitab yên diturunke Allah serto kulo dikêngkên supayo berlaku adil diantaro niko. Nano (perlu) wênten perbantahan antaro kame’ serto niko, Allah ngelûnggû’ka antara kito serto kepado-Nyola (kito) mantû’.
971) maksudnyo: tetepla jerû igamo serto lanjutkela bedakwah
وَالَّذِيْنَ يُحَاۤجُّوْنَ فِى اللّٰهِ مِنْۢ بَعْدِ مَا اسْتُجِيْبَ لَهٗ حُجَّتُهُمْ دَاحِضَةٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ وَّلَهُمْ عَذَابٌ شَدِيْدٌ١٦
Wal-lażīna yuḥājjūna fillāhi mim ba‘di mastujība lahū ḥujjatuhum dāḥiḍatun ‘inda rabbihim wa ‘alaihim gaḍabuw wa lahum ‘ażābun syadīd(un).
[16]
serto wong-wong yên bebanta-bantah tentang (agamo) agamo Allah sesampun (agamo niku) diterimo, perbantahan wong-wong niku sio-sio disisi Tuhan wong-wong niku. Wong-wong niku angsal kemurkoan (Allah) serto wong-wong niku angsal azab yên sanget keras.
اَللّٰهُ الَّذِيْٓ اَنْزَلَ الْكِتٰبَ بِالْحَقِّ وَالْمِيْزَانَ ۗوَمَا يُدْرِيْكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ قَرِيْبٌ١٧
Allāhul-lażī anzalal-kitāba bil-ḥaqqi wal-mīzān(a), wa mā yudrīka la‘allas-sā‘ata qarīb(un).
[17]
Allah yên nurunke Kitab (Al Qur’an) dengen (makto) keleresan dan dacing (keadiserto). serto wikanka niko, bole dades dinten kiamat niku sampun parak?.
يَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِيْنَ لَا يُؤْمِنُوْنَ بِهَاۚ وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا مُشْفِقُوْنَ مِنْهَاۙ وَيَعْلَمُوْنَ اَنَّهَا الْحَقُّ ۗ اَلَآ اِنَّ الَّذِيْنَ يُمَارُوْنَ فِى السَّاعَةِ لَفِيْ ضَلٰلٍۢ بَعِيْدٍ١٨
Yasta‘jilu bihal-lażīna lā yu'minūna bihā, wal-lażīna āmanū musyfiqūna minhā, wa ya‘lamūna annahal-ḥaqq(u), alā innal-lażīna yumārūna fis-sā‘ati lafī ḍalālim ba‘īd(in).
[18]
Wong-wong yên nano percayo wêntennyo dinten kiamat nedo supayo dinten niku segero tedades, serto wong-wong yên beriman ngeraso wedhi kepadonyo serto dio-dio niku yakin bahwo kiamat niku wêntenla leres (ayun tedades). Wikanila bahwo selesernyo wong-wong yen manta tentang tedadesnyo kiamat niku nian-nian sampun teseset tebî.
اَللّٰهُ لَطِيْفٌۢ بِعِبَادِهٖ يَرْزُقُ مَنْ يَّشَاۤءُ ۚوَهُوَ الْقَوِيُّ الْعَزِيْزُ ࣖ١٩
Allāhu laṭīfum bi‘ibādihī yarzuqu may yasyā'(u), wa huwal-qawiyyul-‘azīz(u).
[19]
Allah Maha lembut teradep hambo-hambo-Nyo; Dio ngesung rezeki kepado sinten yên Dio ayuni, serto Dio Maha Kuat, Maha Perkaso.
مَنْ كَانَ يُرِيْدُ حَرْثَ الْاٰخِرَةِ نَزِدْ لَهٗ فِيْ حَرْثِهٖۚ وَمَنْ كَانَ يُرِيْدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤْتِهٖ مِنْهَاۙ وَمَا لَهٗ فِى الْاٰخِرَةِ مِنْ نَّصِيْبٍ٢٠
Man kāna yurīdu ḥarṡal-ākhirati nazid lahū fī ḥarṡih(ī), wa man kāna yurīdu ḥarṡad-dun-yā nu'tihī minhā, wa mā lahū fil-ākhirati min naṣīb(in).
[20]
sinten saos ayun betuwa di akhîrat ayun Kame’ tambahke betuwa niku baginyo, serto sinten saos ayun betuwa di dunio Kame’ sungke kepadonyo sebagian darinyo (betuwa dunio), tapi dio nano ayun angsal bagian di akhîrat.
اَمْ لَهُمْ شُرَكٰۤؤُا شَرَعُوْا لَهُمْ مِّنَ الدِّيْنِ مَا لَمْ يَأْذَنْۢ بِهِ اللّٰهُ ۗوَلَوْلَا كَلِمَةُ الْفَصْلِ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ ۗوَاِنَّ الظّٰلِمِيْنَ لَهُمْ عَذَابٌ اَلِيْمٌ٢١
Am lahum syurakā'u syara‘ū lahum minad-dīni mā lam ya'żam bihillāh(u), wa lau lā kalimatul-faṣli laquḍiya bainahum, wa innaẓ-ẓālimīna lahum ‘ażābun alīm(un).
[21]
Napike wong-wong niku ngewênteni sesembahan selian Allah yên netepke aturan agamo bagi wong-wong niku yên nano diizinke (awa'dhoi) Allah? serto sekironyo nano wênten ketetapan yên nunda (hukuman dari Allah) cengkila hukuman diantaro wong-wong niku sampun dilakonke. serto nian, wong-wong zolim niku ayun angsal azab yên pedî nian.
تَرَى الظّٰلِمِيْنَ مُشْفِقِيْنَ مِمَّا كَسَبُوْا وَهُوَ وَاقِعٌۢ بِهِمْ ۗوَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ فِيْ رَوْضَاتِ الْجَنَّاتِۚ لَهُمْ مَّا يَشَاۤءُوْنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ۗذٰلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبِيْرُ٢٢
Taraẓ-ẓālimīna musyfiqīna mimmā kasabū wa huwa wāqi‘um bihim, wal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti fī rauḍātil-jannāt(i), lahum mā yasyā'ūna ‘inda rabbihim, żālika huwal-faḍlul-kabīr(u).
[22]
Niko ayun ningali wong-wong zolim niku sanget kewedhian kereno (kejahatan-kejahatan) yên sampun wong-wong niku lakonke, serto (azab) nimpo wong-wong niku. serto wong-wong yên beriman serto damelke kebajikan (bewênten) di jerû taman-taman surgo, wong-wong niku angsal napi yên wong-wong niku ayuni di sisi Tuhan. yên ma’niki niku wêntenla karunio yên ageng
ذٰلِكَ الَّذِيْ يُبَشِّرُ اللّٰهُ عِبَادَهُ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِۗ قُلْ لَّآ اَسْـَٔلُكُمْ عَلَيْهِ اَجْرًا اِلَّا الْمَوَدَّةَ فِى الْقُرْبٰىۗ وَمَنْ يَّقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهٗ فِيْهَا حُسْنًا ۗاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ شَكُوْرٌ٢٣
Żālikal-lażī yubasysyirullāhu ‘ibādahul-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāt(i), qul lā as'alukum ‘alaihi ajran illal-mawaddata fil-qurbā, wa may yaqtarif ḥasanatan nazid lahū fīhā ḥusnā(n), innallāha gafūrun syakūr(un).
[23]
Nikula karunio yên disung-wikanke peranti ngembiroke hambo-hambo-Nyo yên beriman serto damelke kebajikan. Kelapkela (Muhammad),”Kulo nano nedo kepado niko sesios upa saos kerno ajakan kulo kacowali kasî-sayang jerû kekeluargoan.” serto sinten saos damelke kesaêan ayun Kame’ tambake kesaêan baginyo. Nian, Allah Maha Pengampun, Maha Mensyukuri
اَمْ يَقُوْلُوْنَ افْتَرٰى عَلَى اللّٰهِ كَذِبًاۚ فَاِنْ يَّشَاِ اللّٰهُ يَخْتِمْ عَلٰى قَلْبِكَ ۗوَيَمْحُ اللّٰهُ الْبَاطِلَ وَيُحِقُّ الْحَقَّ بِكَلِمٰتِهٖ ۗاِنَّهٗ عَلِيْمٌ ۢبِذَاتِ الصُّدُوْرِ٢٤
Am yaqūlūnaftarā ‘alallāhi każibā(n), fa'iy yasya'illāhu yakhtim ‘alā qalbik(a), wa yamḥullāhul-bāṭila wa yuḥiqqul-ḥaqqa bikalimātih(ī), innahū ‘alīmum biżātiṣ-ṣudūr(i).
[24]
Atawa wong-wong niku bekelap, “Dio (Muhammad) sampun ngado-adoke kebohongan tentang Allah.” Sekironyo Allah ayun niscayo Dio kunci ati niko. serto Allah ngapus yên batil serto ngereske yên leres dengen firman-Nyo (Al Qur’an). Nian, Dio Maha Wikan sedanten isi ati.
وَهُوَ الَّذِيْ يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهٖ وَيَعْفُوْا عَنِ السَّيِّاٰتِ وَيَعْلَمُ مَا تَفْعَلُوْنَۙ٢٥
Wa huwal-lażī yaqbalut-taubata ‘an ‘ibādihī wa ya‘fū ‘anis-sayyi'āti wa ya‘lamu mā taf‘alūn(a).
[25]
serto Dio-la Yên nerimo tobat dari hambo-hambo-Nyo serto maafke kesalahan-kesalahan serto Wikan napi yên niko damelke
وَيَسْتَجِيْبُ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَيَزِيْدُهُمْ مِّنْ فَضْلِهٖ ۗوَالْكٰفِرُوْنَ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيْدٌ٢٦
Wa yastajībul-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti wa yazīduhum min faḍlih(ī), wal-kāfirūna lahum ‘ażābun syadīd(un).
[26]
serto Dio ngabulke (do’a) wong-wong yên beriman serto damelke kebajikan sert namba (pahalo) kepado wong-wong niku darikarunio-Nyo. Wong-wong yên ingkar ayun angsal azab yên keras nian.
۞ وَلَوْ بَسَطَ اللّٰهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهٖ لَبَغَوْا فِى الْاَرْضِ وَلٰكِنْ يُّنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَّا يَشَاۤءُ ۗاِنَّهٗ بِعِبَادِهٖ خَبِيْرٌۢ بَصِيْرٌ٢٧
Wa lau basaṭallāhur rizqa li‘ibādihī labagau fil-arḍi wa lākiy yunazzilu biqadarim mā yasyā'(u), innahū bi‘ibādihī khabīrum baṣīr(un).
[27]
serto sekironyo Allah ngelapangke rezeki kepado hambo-hambo-Nyo niscayo wong-wong niku ayun bebagî ngelangkûngi bates di bumi, tapi Dio nurunke dengen takeran yên Dio ayuni. Nian, Dio Maha Wikan tehadep (kewêntenan) hambo-hambo-Nyo jugo Maha Ningali.
وَهُوَ الَّذِيْ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ مِنْۢ بَعْدِ مَا قَنَطُوْا وَيَنْشُرُ رَحْمَتَهٗ ۗوَهُوَ الْوَلِيُّ الْحَمِيْدُ٢٨
Wa huwal-lażī yunazzilul-gaiṡa mim ba‘di mā qanaṭū wa yansyuru raḥmatah(ū), wa huwal-waliyyul-ḥamīd(u).
[28]
serto Dio-la yên nûrûnke ujan sesampun wong-wong niku beputus aso serto nyebarke rohmat-Nyo. serto Dio-la Maha pelîndûng, Maha Teralem
وَمِنْ اٰيٰتِهٖ خَلْقُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَثَّ فِيْهِمَا مِنْ دَاۤبَّةٍ ۗوَهُوَ عَلٰى جَمْعِهِمْ اِذَا يَشَاۤءُ قَدِيْرٌ ࣖ٢٩
Wa min āyātihī khalqus-samāwāti wal-arḍi wa mā baṡṡa fīhimā min dābbah(tin), wa huwa ‘alā jam‘ihim iżā yasyā'u qadīr(un).
[29]
serto diantaro tando-tando (keagengan)-Nyo wêntenla penciptoan langit serto bumi serto penciptoan mahluk-mahluk yên ngerayap yên Dio sebarke pado keduonyo. serto Dio Maha Kuaso ngelûnggû’ke sedantennyo napibilo Dio kehendaki.
وَمَآ اَصَابَكُمْ مِّنْ مُّصِيْبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ اَيْدِيْكُمْ وَيَعْفُوْا عَنْ كَثِيْرٍۗ٣٠
Wa mā aṣābakum mim muṣībatin fabimā kasabat aidīkum wa ya‘fū ‘an kaṡīr(in).
[30]
serto musiba napi saos yên nimpo niko wêntenla damelan tangan niko dewe', serto Allah maafke kata (dari kesalahan-kesalahan niko).
وَمَآ اَنْتُمْ بِمُعْجِزِيْنَ فِى الْاَرْضِۚ وَمَا لَكُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ مِنْ وَّلِيٍّ وَّلَا نَصِيْرٍ٣١
Wa mā antum bimu‘jizīna fil-arḍ(i), wa mā lakum min dūnillāhi miw waliyyiw wa lā naṣīr(in).
[31]
serto niko nano angsal ngelepaske awa' (dari siksoan Allah) di bumi serto niko nano angsal pelîndûng atawa penûlûng selian Allah.
وَمِنْ اٰيٰتِهِ الْجَوَارِ فِى الْبَحْرِ كَالْاَعْلَامِ ۗ٣٢
Wa min āyātihil-jawāri fil-baḥri kal-a‘lām(i).
[32]
serto di antaro tando-tando (keagengan)-No wêntenla kapal-kapal (yên belayar) di laut ma’kayo gunung-gunung.
اِنْ يَّشَأْ يُسْكِنِ الرِّيْحَ فَيَظْلَلْنَ رَوَاكِدَ عَلٰى ظَهْرِهٖۗ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيٰتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُوْرٍۙ٣٣
Iy yasya' yuskinir-rīḥa fa yaẓlalna rawākida ‘alā ẓahrih(ī), inna fī żālika la'āyātil likulli ṣabbārin syakūr(in).
[33]
Jiko Dio ayun, Dio ayun mrentike angin, sehinggo dadesla kapal-kapal niku terhenti di permukoan laut. Nian, pado yên ma’niku niku teangsal tando-tando (kekuasoan Allah) bagi wong-wong yen selaju besabar serto kata besyukur.
اَوْ يُوْبِقْهُنَّ بِمَا كَسَبُوْا وَيَعْفُ عَنْ كَثِيْرٍۙ٣٤
Au yūbiqhunna bimā kasabū wa ya‘fu ‘an kaṡīr(in).
[34]
atawa (Dio ayun) ngancurke kapal-kapal niku kereno damelan (doso) wong-wong niku, serto Dio maafke kata (dari wong-wong niku).
وَّيَعْلَمَ الَّذِيْنَ يُجَادِلُوْنَ فِيْٓ اٰيٰتِنَاۗ مَا لَهُمْ مِّنْ مَّحِيْصٍ٣٥
Wa ya‘lamal-lażīna yujādilūna fī āyātinā, mā lahum mim maḥīṣ(in).
[35]
serto supayo wong-wong yên manta tando-tando (kekuasoan) Kame’ Wikan bahwo wong-wong niku nano ayun angsal jalan metu (dari siksoan).
فَمَآ اُوْتِيْتُمْ مِّنْ شَيْءٍ فَمَتَاعُ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا ۚوَمَا عِنْدَ اللّٰهِ خَيْرٌ وَّاَبْقٰى لِلَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَلٰى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُوْنَۚ٣٦
Famā ūtītum min syai'in fa matā‘ul-ḥayātid-dun-yā, wa mā ‘indallāhi khairuw wa abqā lil-lażīna āmanū wa ‘alā rabbihim yatawakkalūn(a).
[36]
Napipun kenikmatan yên disungke kepado niko, dades niku wêntenla kesenangan urip di dunio. Sedengke napi (kenikmatan) di sisi Allah lebî saê serto lebî kekel bagi wong-wong yên beriman, serto hanyo kepado Tuhan wong-wong niku betawakkal.
وَالَّذِيْنَ يَجْتَنِبُوْنَ كَبٰۤىِٕرَ الْاِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ وَاِذَا مَا غَضِبُوْا هُمْ يَغْفِرُوْنَ ۚ٣٧
Wal-lażīna yajtanibūna kabā'iral-iṡmi wal-fawāḥisya wa iżā mā gaḍibū hum yagfirūn(a).
[37]
serto jugo (peranti) wong-wong yên nebêi doso-doso ageng serto damelan-damelan keji, serto napibilo wong-wong niku mara’ segero ngesung maaf.
وَالَّذِيْنَ اسْتَجَابُوْا لِرَبِّهِمْ وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَۖ وَاَمْرُهُمْ شُوْرٰى بَيْنَهُمْۖ وَمِمَّا رَزَقْنٰهُمْ يُنْفِقُوْنَ ۚ٣٨
Wal-lażīnastajābū lirabbihim wa aqāmuṣ-ṣalāta wa amruhum syūrā bainahum, wa mimmā razaqnāhum yunfiqūn(a).
[38]
serto (peranti) wong-wong yên nerimo (numuti) seruan Tuhan serto nega’ke semayang, sedeng ûrûsan wong-wong niku (diputuske) dengen musyawaroh antaro wong-wong niku; serto wong-wong niku ngimfakke sebagêan dari rezeki yên Kame’ sungke kepado wong-wong niku.
وَالَّذِيْنَ اِذَآ اَصَابَهُمُ الْبَغْيُ هُمْ يَنْتَصِرُوْنَ٣٩
Wal-lażīna iżā aṣābahumul-bagyu hum yantaṣirūn(a).
[39]
serto (peranti) wong-wong yên napibilo wong-wong niku dizolimi, wong-wong niku ngebela awa'.
وَجَزٰۤؤُا سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِّثْلُهَا ۚفَمَنْ عَفَا وَاَصْلَحَ فَاَجْرُهٗ عَلَى اللّٰهِ ۗاِنَّهٗ لَا يُحِبُّ الظّٰلِمِيْنَ٤٠
Wa jazā'u sayyi'atin sayyi'atum miṡluhā, faman ‘afā wa aṣlaḥa fa ajruhū ‘alallāh(i), innahū lā yuḥibbuẓ-ẓālimīn(a).
[40]
serto balesan sesios kejahatan wêntenla kejahatan yên setimpal, tapi sinten saos yên maafke serto bedamel saê 972 (kepado wong yên bedamel jahat) dades pahalonyo dari Allah. Nian, Dio nano ngedemeni wong-wong zolim.
972) yên dimaksud bedamel saê di ngeriki ya'ni bedamel saê kepado wong yên bedamel jahat kepadonyo.
وَلَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهٖ فَاُولٰۤىِٕكَ مَا عَلَيْهِمْ مِّنْ سَبِيْلٍۗ٤١
Wa lamanintaṣara ba‘da ẓulmihī fa ulā'ika mā ‘alaihim min sabīl(in).
[41]
Tapi wong-wong yên ngebelo awa' sesampun dizolimi, nano wênten alesan peranti nyalake wong-wong niku
اِنَّمَا السَّبِيْلُ عَلَى الَّذِيْنَ يَظْلِمُوْنَ النَّاسَ وَيَبْغُوْنَ فِى الْاَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّۗ اُولٰۤىِٕكَ لَهُمْ عَذَابٌ اَلِيْمٌ٤٢
Innamas-sabīlu ‘alal-lażīna yaẓlimūnan-nāsa wa yabgūna fil-arḍi bigairil-ḥaqq(i), ulā'ika lahum ‘ażābun alīm(un).
[42]
Selesernyo doso niku ates wong-wong yên bedamel zolim kepado wong serto ngesertogkûngi bates di muko bumi tanpo hak. Wong-wong niku angsal azab yên pedî.
وَلَمَنْ صَبَرَ وَغَفَرَ اِنَّ ذٰلِكَ لَمِنْ عَزْمِ الْاُمُوْرِ ࣖ٤٣
Wa laman ṣabara wa gafara inna żālika lamin ‘azmil-umūr(i).
[43]
Tapi wong yên besabar serto maafke selesernyo damelan yên ma’niku niku temasok hal-hal yên diutamoke.
وَمَنْ يُّضْلِلِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ وَّلِيٍّ مِّنْۢ بَعْدِهٖ ۗوَتَرَى الظّٰلِمِيْنَ لَمَّا رَاَوُا الْعَذَابَ يَقُوْلُوْنَ هَلْ اِلٰى مَرَدٍّ مِّنْ سَبِيْلٍۚ٤٤
Wa may yuḍlilillāhu famā lahū miw waliyyim mim ba‘dih(ī), wa taraẓ-ẓālimīna lammā ra'awul-‘ażāba yaqūlūna hal ilā maraddim min sabīl(in).
[44]
serto sinten yên disesetke Allah dades baginyo nano wênten sios wong pesirah saos sesampun niku. serto niko ayun ningali wong-wong yên zolim ketiko wong-wong niku ningali azab bekelap,”napi wênten kironyo jalan peranti balîk (ke dunio)?”
وَتَرٰىهُمْ يُعْرَضُوْنَ عَلَيْهَا خٰشِعِيْنَ مِنَ الذُّلِّ يَنْظُرُوْنَ مِنْ طَرْفٍ خَفِيٍّۗ وَقَالَ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اِنَّ الْخٰسِرِيْنَ الَّذِيْنَ خَسِرُوْٓا اَنْفُسَهُمْ وَاَهْلِيْهِمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ ۗ اَلَآ اِنَّ الظّٰلِمِيْنَ فِيْ عَذَابٍ مُّقِيْمٍ٤٥
Wa tarāhum yu‘raḍūna ‘alaihā khāsyi‘īna minaż żulli yanẓurūna min ṭarfin khafiyy(in), wa qālal-lażīna āmanū innal-khāsirīnal-lażīna khasirū anfusahum wa ahlīhim yaumal-qiyāmah(ti), alā innaẓ-ẓālimīna fī ‘ażābim muqīm(in).
[45]
serto niko ayun ningali wong-wong niku dihadepke ke nerako jerû kewêntenan tunduk kereno ngeraso hino, wong-wong niku ningali jerû tingaserto yên lesu. serto wong-wong yên beriman bekelap,”Selesernyo wong-wong yên merugi wêntenla wong-wong yên keilangan awa' wong-wong niku dewe' serto keilangan keluargo wong-wong niku pado dinten kiamat”. 973 Imutla selesernyo wong-wong yên zolim niku berado jerû azab yên kekel.
973) yên dimaksud dengen keilangan awa' serto keluargo ya'ni nano ngerasoke kenikmatan urip abadi kerno disikso.
وَمَا كَانَ لَهُمْ مِّنْ اَوْلِيَاۤءَ يَنْصُرُوْنَهُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ ۗوَمَنْ يُّضْلِلِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ سَبِيْلٍ ۗ٤٦
Wa mā kāna lahum min auliyā'a yanṣurūnahum min dūnillāh(i), wa may yuḍlilillāhu famā lahū min sabīl(in).
[46]
serto wong-wong niku sekali-kali nano Wikan pelîndûng-pelîndûng yên angsal nûlûng wong-wong niku selian Allah. serto sinten yên disesetke Allah dades nanola wênten baginyo sesios jalan saos. (peranti angsal petunjuk).
اِسْتَجِيْبُوْا لِرَبِّكُمْ مِّنْ قَبْلِ اَنْ يَّأْتِيَ يَوْمٌ لَّا مَرَدَّ لَهٗ مِنَ اللّٰهِ ۗمَا لَكُمْ مِّنْ مَّلْجَاٍ يَّوْمَىِٕذٍ وَّمَا لَكُمْ مِّنْ نَّكِيْرٍ٤٧
Istajībū lirabbikum min qabli ay ya'tiya yaumul lā maradda lahū minallāh(i), mā lakum mim malja'iy yauma'iżiw wa mā lakum min nakīr(in).
[47]
Tumutila seruan Tuhan niko sedêrêng rawû dari Allah sios dinten yên nano angsal ditola’ kerawûannyo. Niko nano merolė tenggon belindung pado dinten niku serto nano pulo' angsal ngingkari (doso-doso niko).
فَاِنْ اَعْرَضُوْا فَمَآ اَرْسَلْنٰكَ عَلَيْهِمْ حَفِيْظًا ۗاِنْ عَلَيْكَ اِلَّا الْبَلٰغُ ۗوَاِنَّآ اِذَآ اَذَقْنَا الْاِنْسَانَ مِنَّا رَحْمَةً فَرِحَ بِهَا ۚوَاِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ ۢبِمَا قَدَّمَتْ اَيْدِيْهِمْ فَاِنَّ الْاِنْسَانَ كَفُوْرٌ٤٨
Fa in a‘raḍū famā arsalnāka ‘alaihim ḥafīẓā(n), in ‘alaika illal-balāg(u), wa innā iżā ażaqnal-insāna minnā raḥmatan fariḥa bihā, wa in tuṣibhum sayyi'atum bimā qaddamat aidīhim fa'innal-insāna kafūr(un).
[48]
Jiko wong-wong niku bepaling, dades Kame’ nano ngutus niko sebagai pemasat bagi wong-wong niku. Kewajiban niko nano lian hanyola nyampêke (risalah). Selesernyo napibilo Kame’ ngerasoke kepado wong sios rohmat dari Kame’ dio begembiro rio kereno rohmat niku. serto jiko wong-wong niku ditimpo kesusahan disebabke perlakonan tangan wong-wong niku dewe' (niscayo wong-wong niku ingkar) kereno selesernyo wong niku ingkar nian (kepado nikmat).
لِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِۗ يَخْلُقُ مَا يَشَاۤءُ ۗيَهَبُ لِمَنْ يَّشَاۤءُ اِنَاثًا وَّيَهَبُ لِمَنْ يَّشَاۤءُ الذُّكُوْرَ ۙ٤٩
Lillāhi mulkus-samāwāti wal-arḍ(i), yakhluqu mā yasyā'(u), yahabu limay yasyā'u ināṡaw wa yahabu limay yasyā'uż-żukūr(a).
[49]
Kewêntenan Allah la kerajoan langit serto bumi. Dio nyiptoke napi yên Dio ayuni. Dio ngesungke budak-budak betino kepado sinten yên Dio ayuni serto nesungke budak-budak lanang kepado sinten yên Dio ayuni.
اَوْ يُزَوِّجُهُمْ ذُكْرَانًا وَّاِنَاثًا ۚوَيَجْعَلُ مَنْ يَّشَاۤءُ عَقِيْمًا ۗاِنَّهٗ عَلِيْمٌ قَدِيْرٌ٥٠
Au yuzawwijuhum żukrānaw wa ināṡā(n), wa yaj‘alu may yasyā'u ‘aqīmā(n), innahū ‘alīmun qadīr(un).
[50]
atawa Dio nganugerahke kekalê jenis lanang serto betino (kepado sinten yên diayuni-Nyo).
۞ وَمَا كَانَ لِبَشَرٍ اَنْ يُّكَلِّمَهُ اللّٰهُ اِلَّا وَحْيًا اَوْ مِنْ وَّرَاۤئِ حِجَابٍ اَوْ يُرْسِلَ رَسُوْلًا فَيُوْحِيَ بِاِذْنِهٖ مَا يَشَاۤءُ ۗاِنَّهٗ عَلِيٌّ حَكِيْمٌ٥١
Wa mā kāna libasyarin ay yukallimahullāhu illā waḥyan au miw warā'i ḥijābin au yursila rasūlan fa yūḥiya bi'iżnihī mā yasyā'(u), innahū ‘aliyyun ḥakīm(un).
[51]
serto nano wênten peranti sesios wong saos bahwo Allah bekelap dengen dio kacowali dengen perantaroan wahyu atawa di buri beber 974 atawa dengen ngutus sesios utusan (malaêkat) laju diwahyuke kepadonyo dengen seizin-Nyo napi yên Dio ayuni. Selesernyo Dio Maha Tinggi lagi Maha Bijaksano.
974) Di buri tabir retinyo ya'ni sios wong angsal ngerungu kalam Ilahi ayun tapi Dia nano angsal ningali-Nyo peca' yên tedades kepado Nabi Musa a.s.
وَكَذٰلِكَ اَوْحَيْنَآ اِلَيْكَ رُوْحًا مِّنْ اَمْرِنَا ۗمَا كُنْتَ تَدْرِيْ مَا الْكِتٰبُ وَلَا الْاِيْمَانُ وَلٰكِنْ جَعَلْنٰهُ نُوْرًا نَّهْدِيْ بِهٖ مَنْ نَّشَاۤءُ مِنْ عِبَادِنَا ۗوَاِنَّكَ لَتَهْدِيْٓ اِلٰى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيْمٍۙ٥٢
Wa każālika auḥainā ilaika rūḥam min amrinā, mā kunta tadrī mal-kitābu wa lal-īmānu wa lākin ja‘alnāhu nūran nahdī bihī man nasyā'u min ‘ibādinā, wa innaka latahdī ilā ṣirāṭim mustaqīm(in).
[52]
serto ma’nikila Kame’ wahyuke kepado niko wahyu (Al Qur’an) dengen kêngkênan Kame’. Sederengnyo niko nano Wikan napika Al Kitab (Al Qur’an) serto nano pulo' Wikan napi dio iman niku, tapi Kame’ nadeske Al Qur’an niku cahayo, yên Kame’ tunjuki dengen dio sinten yên Kame’ ayuni diantaro hambo-hambo Kame’. serto selesernyo niko leser-leser ngesung petunjuk kepado jalan yên lempeng
صِرَاطِ اللّٰهِ الَّذِيْ لَهٗ مَا فِى السَّمٰوٰتِ وَمَا فِى الْاَرْضِۗ اَلَآ اِلَى اللّٰهِ تَصِيْرُ الْاُمُوْرُ ࣖ٥٣
Ṣirāṭillāhil-lażī lahū mā fis-samāwāti wa mā fil-arḍ(i), alā ilallāhi taṣīrul-umūr(u).
[53]
(ya’ni) jalan Allah yên kewêntenan-Nyo sedanten napi yên wênten di langit serto napi yên wênten di bumi. Imutla bahwo kepado Allahla balîk sedanten ûrûsan.